Köken Sözlüğü

Türkçe'ye geçmiş kelimelerin kökenleri ve diğer Türk dillerindeki karşılıkları

3,935 kelime kayıtlı

Z Harfi ile Başlayan Kelimeler (85)

Zaaf

Arapça

Güçsüzlük, düşkünlük

Ar ḍaˁf ضَعْف

Zabit

Arapça

Subay, denetçi, denetleyen

Ar ḍābiṭ ضابط

Zabıt

Arapça

Tutanak

Ar ḍabṭ ضبط

Zabıt katibi

Arapça

Tutanak yazmanı, denetçi, denetmen

Ar ḍabṭ ضبط

Zabıta

Arapça

Tutanakçı, denetmen

Ar ḍabṭ ضبط

Zafer

Arapça

Utku, yengi

Ar ẓafar ظَفَر

Zahiri

Arapça

Sanal, görünürde, yapmacık

Ar ẓāhir ظاهر

Zahmet

Arapça

Sıkıntı, Güçlük, Yorgunluk

Ar zaḥma(t) زحمة

Zalim

Arapça

Kıyan (Eski Türklerde zalim, despot yerine kullanılmıştır.), kıyıcı, acımasız.

Ar ẓālim ظالم

Zam

Arapça

Artırım, bindirim

Ar ḍamm ضمّ

Zaman

Arapça

Sürev, süre, sürem, süreç

İbr/Aram zəmān זמן a.a. ≈ Akad simānu

Zamane

Arapça

Çağ, şimdiki, çağdaş

İbr/Aram zəmān זמן a.a. ≈ Akad simānu

Zamir

Arapça

Adıl

Ar ḍamīr ضمير

Zamk

Arapça

Tutkal

Ar ṣamġ صمغ

Zampara

Farsça

Çapkın, kadınsever, kadınatapar

Fa zanparast زن پرست

Zan

Arapça

Sanı

Ar ẓann ظنّ

Zanlı

Arapça

Sanık

Ar ẓann ظنّ

Zannetmek

Arapça

Sanmak

Ar ẓann ظنّ

Zapping

Fransızca

Geçme, değiştirme, geçgeç, zıplama

İng to zap uzaktan kanal değiştirmek < İng zap! çizgi romanlarda kullanılan bir ünlem

Zarafet

Arapça

İncelik, taylanlık

Ar ẓarāfa(t) ظرافة

Zarar

Arapça

Yitem, dokunca

Ar ḍarār ضَرار

Zarf

Arapça

Belirteç

Ar ẓarf ظرف

Zarif

Arapça

İnce, taylan

Ar ẓarīf ظريف

Zaruret

Arapça

Zorunluluk, gereklilik, kaçınılmazlık

Ar ḍarūra(t) ضرورة

Zaruri

Arapça

Kaçınılmaz, gerekli

Ar ḍarūra(t) ضرورة

Zat

Arapça

Kendi, öz, kimse, Kişi

Ar ḏāt ذات

Zati

Arapça

Kişisel, özel

Ar ḏāt ذات

Zaviye

Arapça

Açı, büküm, büküç

Ar zāwiya(t) زاوية

Zayi

Arapça

Yitik

Ar ḍāˀiˁ ضائع

Zayiat

Arapça

Yitik

Ar ḍāˀiˁ ضائع

Zayıf

Arapça

Enez, emsiz; sıska, cılız, arık; güçsüz, çelimsiz, dayanıksız, dirençsiz, etkisiz; yeteneksiz, yetersiz, dayanıksız, dirençsiz, etkisiz;

Ar ḍaˁīf ضعيف

Zedelemek

Arapça

Berelemek, vurmak, çarpmak, yaralamak

Fa zada زده vurulmuş

Zehir

Arapça

Ağı, ağu

Fa/OFa zahr زهر

Zehirli

Arapça

Ağılı, ağulu

Fa/OFa zahr زهر

Zekâ

Arapça

Anlak, es, böğüş, kıygı, körüm, ogan, [Eski Türklerde öget, ök, öker (süper zeka), ukuş]

Ar ḏakāˀ ذكاء

Zeki

Arapça

Öktem, öke, öklü, öglü, ogan, saka [Eski Türklerde öget, ök, öker (süper zeka), ukuş]

Ar ḏaki ذكٍ

Zelzele

Arapça

Deprem

Ar zalzala(t) زلزلة

Zemheri

Arapça

Karakış

Ar zamharīr زمهرير

Zemin

Farsça

Düzlem, Yer, Taban, Dayanak, Töz, Kat, yerkatı, dayanak, düzlem

Fa zamīn زمين yer, toprak

Zenci

Arapça

Karal, kara derili

Ar zancī زنجى

Zengin

Farsça

Bay, varlı, varlıklı, varsıl, atala, akçalı, bayraç, tuna,

Fa sangīn سنگين

Zeplin

Almanca

Gökgezer

Özel addan (Ferdinand von Zeppelin Alman sanayici)

Zerk

Arapça

İçitim, sokma, itme

Ar zarḳ زرق mızrak saplama < Ar zaraḳa

Zerre

Arapça

Tozak, tozan, tarık (tohum), töz

Ar ḏarra(t) ذَرّة

Zerzevat

Arapça

Yeşillik

Fa sabzī سبزى sebze +āt

Zevahir

Arapça

Görünüş, görünen şeyler, görüntüler

Ar ẓawāhir ظواهر

Zeval

Arapça

Yok olma, yokluk, yok edilme

Ar zawāl زَوَال

Zevc

Arapça

Koca, er

Ar zawca(t) زوجة

Zevce

Arapça

Karı, hanım

Ar zawca(t) زوجة

Zevk

Arapça

Beğeni, Tat, Eğlenme

Ar ḏawḳ ذوق

Zeytuni

Arapça

Gövel/göğel

Aram zeytā זיתא

Zifaf

Arapça

Gelinevi, ilkgece, sevişme, düğün töreni, kavuşum

Ar zifāf زفاف

Zihin

Arapça

Anlak, es, böğüş, kıygı, körüm, ogan, [Eski Türklerde öget, ök, öker (süper zeka), ukuş]

Ar ḏihn ذهن

Zihniyet

Arapça

Anlayış, düşünüş

Ar ḏihn ذهن

Zillet

Arapça

Alçaklık, alçalma,düşkünlük, aşağılanma

Ar ḏilla(t) ذلّة

Zinde

Arapça

Dinç, diri

Fa zinda زنده canlı, diri

Zinet / ziynet

Arapça

Bezek, süs, değerli nesne

Ar zīna(t) زِينة

Zinhar

Arapça

Sakın, olmaya ki

Fa zinhār/zinahār زنهار aman! sakın!

Zira

Farsça

Demeli, bundan dolayı, şundan ötürü, bu nedenle

Fa zīrā زيرا çünkü, şundan ötürü

Ziraat

Arapça

Tarım

Ar zirāˁa(t) زراعة

Zirve

Arapça

Doruk

Ar ḏirwa(t) ذروة

Ziya

Arapça

Işık, aydınlık

Ar ḍiyāˀ ضياء

Ziyafet

Arapça

Toy, Şölen

Ar ḍiyāfa(t) ضيافة

Ziyan

Arapça

Dokunca, yitem

Fa/OFa ziyān زيان zarar

Ziyaret

Arapça

Görüşme, Uğrama

Ar ziyāra(t) زيارة

Ziynet

Arapça

Süs, Bezek, Takı

Ar zīna(t) زِينة

Zıkkım

Arapça

Ağı, ağu

Ar zaḳḳūm [#zḳm] cehennem ağacı

Zımnen

Arapça

Üstüörtülü, dolaylı, bir şeyin içi, içerik, kapsam

Ar ḍimn ضمن

Zındık

Arapça

İnançsız, dinden sapan

Ar zandīḳ/zindīḳ زَِنْدِيق

Zırh

Farsça

Savut, opçin (afşın/afşin)

Fa zirih زره savaş giysisi

Zıt

Arapça

Karşıt, karşı

Ar ḍidd ضدّ

Zıvanadan çıkarmak

Arapça

Delirtmek

Fa zabāna/zubāna زبانه dil gibi olan her nesne

Zooloji

İngilizce

Añbilim, yılkıbilim, dirikbilim

Fr zoologie hayvanbilim

Zor

Farsça

Çetin, Güç, Baskı, Sıkıntı

Fa/OFa zūr/zōr زور güç,

Zoraki

Yunanca

İstemeyerek, istemeden

Fa/OFa zūr/zōr زور güç,

Züccaciye

Arapça

Sırça

Aram zgūgīthā זְגוּגִיתָא

Zühal

Arapça

Sekendiz (Satürn)

Ar zuḥāl زحال

Zühre

Arapça

Çolpan (Venüs)

Ar zuhra(t) زهرة

Zuhur

Arapça

Baş gösterme, belirme, ortaya çıkma

Ar ẓuhūr ظُهُور

Zülf-i siyah

Farsça

Karasaç

Fa zulf-i+Fa siyāh/siyah سياه/سيه

Zülkarneyn

Arapça

Zülkarneyn

Ar ḏū'l-ḳarnayn ذوالقرنين iki-boynuzlu, Kuran'da anılan efsanevi bir kişi...

Zulmet

Arapça

Karanlık, kıyın, kıyıcılık, ezinç, acımasızlık

Akadca ṣalāmu karanlık olma

Zulüm

Arapça

Kıyın, kıyıcılık, ezinç, acımasızlık

Akadca ṣalāmu karanlık olma

Zümre

Arapça

Bölük, takım

Ar zumra(t) زُمرة

Zürriyet

Arapça

Döl, kuşak, soy, tarık (tohum)

Ar ḏurriyya(t) ذرّيّة