Köken Sözlüğü

T.B.M.M.

Türkiye Kamutayı

Türkiye Kamutayı

T.C.

Türkiye Kamuerki

Türkiye Kamuerki

Taahhüt

Bağıt, söz, ant, üstlenme

Ar taˁahhud تعهّد

Taarruz

Saldırı, akın, çarpışma, vuruşma, savaş

Ar taˁarruḍ تعرّض

Taassup

Yobazlık, bağnazlık

Ar taˁaṣṣub تعصُّب

Taba

Tütün, tütünsü

İsp tabaco

Tababet

Sagunluk, sağaltmanlık, otamanlık

Ar ṭibāba(t) طبابة

Tabaka

Katman, düzey, düzlem

Ar ṭabaḳa(t) طبقة

Tabakhane

Sepievi, derievi

Ar dabbāġ دبّاغ+hane

Tabela

Tanıtı

Lat tabella levhacık

Tabiat

Doğa, yaradılış

Ar ṭabīˁa(t) طبيعة

Tabii

Doğal

Ar ṭabīˁī طبيعى

Tabip

Sagun, atasagun, sağaltman

Ar ṭabīb طبيب

Tabir

Deyiş, Anlatım, Yorum, Deyim, Nitem, Terim

Ar taˁbīr تعبير

Tabla

Tütünkabı, Tütünlük

Lat tabula levha < Aram ṭabəlā טַבְלָא tablet

Tabldot

Seçmesiz yemek, eşit yemek

Fr table d'hôte ev sahibinin sofrası, seçmesiz menü

Tablet

Elüstü bilgisayar

Lat tabula levha < Aram ṭabəlā טַבְלָא tablet

Tabloid

Küçük günce (Gazete)

Fr tablette

Tabya

Sencer, ordu dizme, akın tasarısı

Ar taˁbīya(t) تعبية

Taç

1. Yan, dış 2. Hükümdar başlığı

1. Fr toucher 2. Ar/Fa tāc تاج hükümdar başlığı

Tacir

Satman, saktan, tecimen

Aram tagārā/taggārā תגרא

Tadilat

Değişiklik, düzeltme

Ar taˁdīl تعديل

Tafsilat

Ayrıntılar, bölümlendirme, ayrıntılandırma, ayrıntı

Ar tafṣīlāt تفصيلات

Tahakküm

Baskı

Ar taḥakkum تحكّم

Tahammül

Dayanım, dayanma, katlanma

Ar taḥammul تحمّل

Tahassür

Özleyiş

Ar

Tahavvül

Dönüşüm, değişim, başkalaşım, dönüştürme

Ar taḥawwul تحوّل

Tahkik

Soruşturma, inceleme, doğrulama, doğruluk, gerçeklik

Ar taḥḳīḳ تحقيق

Tahkir

Aşağılama

Ar taḥḳīr تحقير

Tahlil

Çözümleme, çözme, inceleme

Ar taḥlīl تحليل

Tahmin

Sanma, umma, bekleme, beklenti, yaklaşık umu

Ar taχmīn تخمين

Tahmini

Yaklaşık, sanılan, umulan, beklenen

Ar taχmīn تخمين

Tahmis

Beşleme, beşe katlama, beşe bölme

Ar taχmīs تخميس

Tahrif

Değiştirme, bozma, eğme, çarpıtma

Ar taḥrīf تحريف

Tahrik

Kışkırtma, birini geçirme, dürtme, yönlendirme

Ar taḥrīk تحريك

Tahrip

Yıkım, yok etme

Ar taχrīb تخريب

Tahripkar

Yıkıcı

Ar taχrīb تخريب

Tahsil

Öğrenim

Ar taḥṣīl تحصيل 1. ürün veya gelir elde etme, 2. eğitim alma

Tahsilat

Alma, toplama, alımlama

Ar taḥṣīl تحصيل 1. ürün veya gelir elde etme, 2. eğitim alma

Tahsis

Ayırmak

Ar taχṣīṣ تخصيص

Tahsisat

Ödenek

Ar taχṣīṣ تخصيص

Tahvil

Döngü, döndürme, dönüştürme, değiştirme

Ar taḥwīl تحويل

Taife

Takım

Ar ṭāˀifa(t) طائفة

Takas

Değiştokuş

Ar taḳāṣṣ تقاصّ

Takat

Güç

Ar ṭāḳa(t) طاقة

Takdim

Sunuş, sunma, törenle sunma

Ar taḳdīm تقديم

Takdir

Kutlama, saygı duyma, onama; Takdir belgesi: Üstün başarı belgesi

Ar taḳdīr تقدير

Takibat

Kovuşturma

Ar taˁḳīb تعقيب

Takip

İzlemek

Ar taˁḳīb تعقيب

Takipçi

İzlemci, Udar (Eski Türkçede 1. Takipçi, peşini bırakmayan, kovalayan 2. Yener, galip gelir

Ar taˁḳīb تعقيب

Taklit

Yansı, ediş, edim

Ar taḳlīd تقليد

Takriben

Yaklaşık

Ar taḳrīban تقريباً

Takrir

Önerge

Ar taḳrīr تقرير

Taksim

Bölme, üleştirme, dağıtma; geçki, doğaçlama (müzikte)

Ar taḳsīm تقسيم

Taksirat

Suçlar

Ar taḳṣīr تقصير

Takvim

Güngen, yim, günleç

Ar taḳwīm تقويم

Talâk

Boşama

Ar ṭalāḳ طلاق

Talebe

Öğrenci

Ar ṭalaba(t) طلبة

Talep

İstem, İstek

Ar ṭalab طَلَب

Tali

Yan , yan yol, arkadan gelen, izleyen

Ar tālī تالٍ

Talimat

Yönerge, alıştırma, eğitme, donatma

Ar taˁlīm تعليم

Talip

İstemci, isteyen

Ar ṭālib طالب

Tam

Tüm, bütün, bitmiş

Ar tāmm تامّ

Tamah

Aç gözlülük, doymazlık, yetinmezlik, göz koyma

Ar ṭamaˁ طَمَع

Tamam

Bütün, bitmiş, peki, olur

Ar tamām تمام

Tamamen

Bütünüyle, Bütünden, Tümüyle

Ar tamām تمام

Tamgacı

Damgacı

DLT tamga: damga. Kağanın damgasını taşıyarak onun yarlığ ve buyruklarını hazırlayan kişi.

Tamgan

Türklerde bir san.. Ör: Işbara Tamgan Çor Yabgu

DLT tamga: damga

Tamim

Genelge, genelleştirme, kamuya yayam, duyurma

Ar taˁmīm تعميم

Tamir

Onarım, onarma, bakım

Ar taˁmīr تعمير

Tamirci

Onarman

Ar taˁmīr تعمير

Tamirhane

Onarımevi

Ar taˁmīr تعمير

Tampon

Ara bölge, tıkaç, ara, soğurucu

Fr tampon tapa

Tandans

Eğilim, yönelim

Lat tendere, tens- germek, çekmek +entia

Tank

Terken (eski Türklerde savaş arabası), yığıntı, yığma, birikimlik, think tank: düşünce kuruluşu

Hind tanku su deposu

Tansiyometre

Gerilimölçer

Lat tensio < Lat tendere, tens- germek +meter

Tansiyon

Kanbasıncı, Gerilim, Gerginlik

Lat tensio < Lat tendere, tens- germek

Tanyeli

Şafak Rüzgarı Sabah eser.

Türkçe birleşik ad

Tanzim

Düzenli, düzgün, düzenleme, düzene koyma

Ar tanẓīm تنظيم

Tanzim etmek

Düzenli, düzgün, düzenleme, düzene koyma

Ar tanẓīm تنظيم

Tape

1. Ses (daktilo yazma sesi) 2. Ses dinlemesi, ses tutanağı

Fr taper vuruş sesi çıkarmak

Taraf

Yan, yön, yarı, bölüm, soy

Ar ṭaraf طرف

Tarif

Tanım, anlatım, betim

Ar taˁrīf تعريف

Tariz

İğneleme, taşlama, dolaylı konuşma, üstü kapalı olarak kötü söz söyleme

Ar taˁrīḍ تعريض

Tarkan

Türklerde bir san. Ör: Altun Tamgan Tarkan

ETü tarh-an, tarkan bir soyluluk unvanı, komutan, bey. Sakaca ttarkana

Tarumar

Darmadağın

Fa tār u mār تار و مار

Tas

Çanak

Ar ṭās طاس

Tasallut

Sarkıntılık, sataşma

Ar tasalluṭ تسلّط

Tasannu

Yapmacık

Ar

Tasarruf

Birikim, iyelik, yönetim, kullanma

Ar taṣarruf تصرّف

Tasavvuf

Gizemcilik, gizemselcilik, ermişlik, (sufi yolu)

Ar taṣawwuf تصوّف

Tasavvur

Tasarım, imgelem, düşleme, düşünme

Ar taṣawwur تصوُّر

Tasdik

Onay, onaylama, doğrulama, doğruluğunu onama

Ar taṣdīḳ تصديق

Tashih

Düzeltme, düzeltim, sağlama

Ar taṣḥīḥ تصحيح

Tasrif

Çekimleme (dilbilgisi), döndürme, dönüştürme

Ar taṣrīf تصريف

Tasvip

Onama, doğru bulma, uygun sayma

Ar taṣwīb تصويب

Tasvir

Betimleme, Betim

Ar taṣwīr تصوير

Tatbikat

Uygulama(lar), deneme, önçalışma, kapak gibi örtme, örtüştürme

Ar taṭbīḳ تطبيق

Tatil

Dinlence

Ar taˁṭīl تعطيل

Tatmin

Doyum, dinme

Ar iṭminān إطمنان

Taviz

Ödün (Arapçada ayrıca adak adama anlamındadır.)

Ar taˁwīḍ تعويض

Tavsiye

Öneri, Salık, Öğüt, Öğütleme (Arapçada ayrıca vasiyet)

Ar tawṣiya(t) توصية

Tavzif

Görevlendirme

Ar

Tayfun

Kasırga

Çin tai fung büyük yel

Tayin

Atama, belirleme, belirgin kılma, adını koyma

Ar taˁyīn تعيين

Tayyare

Uçak

Ar ṭayyār طيّار

Taziye

Başsağlığı

Ar taˁziya(t) تعزية

Tazminat

Ödence, ödeme

Ar taḍmīn تضمين

Tazyik

Basınç, daraltma, sıkıştırma, bunaltma

Ar taḍyīḳ تضييق

tbt/TBT

hgg, hey gidi günler

İng Throwback Thursday (Geçen Perşembeden kesit)

Teadül

Denklik

Ar

Teala

Yüce, ulu, ülgen, kutlu, yücedir anlamında Arapça söylem.

Ar taˁālā تعالا

Teavün

Yardımlaşma, dayanışma

Ar taˁāwun تعاون

Tebaa

Uyruk, egemen uyruğu, kul

Ar tabaˁ تبع

Tebdil

Değiştirme, değişiklik, gizlenme

Ar tabdīl تبديل

Tebellüğ

Bildirim, bildirimi almak

Ar taballuġ تبلّغ < yetinme < Ar balaġa بَلَغَ sonuna vardı, yetti

Teberru

Bağış, gereğinden fazla verme, selek, akı, eliaçık

Ar tabarruˁ تبرّع

Tebessüm

Gülümseme, gülücük

Ar tabassum تبسّم

Tebliğ

Bildiri

Ar tablīġ تبليغ

Tebligat

Bildiriler

Ar tablīġ تبليغ

Tebrik

Kutlama

Ar tabrīk تبريك

Tecelli

Belirme, görünme, ortaya çıkma, aydınlanma

Ar tacallī/tacallā تجلّي

Teçhizat

Donanım, Donatı

Ar tachīz تجهيز

Tecil

Erteleme, bekletme

Ar taˀcīl تأجيل

Tecrit

Soyutlama, yalıtma, soyma, soyunma, soyutlama

Ar tacrīd تجريد

Tecrübe

Deneyim, Deney, Görgü

Ar tacriba(t) تجرِبة

Tedavi

Sağaltım, emleme, otama

Ar tadāwī تداوي

Tedavül

Dolaşım, yürürlük

Ar tadāwul تداول

Tedbir

Önlem

Ar tadbīr تدبير

Tedkik

İnceleme

Ar tadḳīḳ تدقيق

Tedrici

Kertel, aşama aşama

Ar tadrīcan تدريجاً

Tedrisat

Öğretim

Ar tadrīs تدريس

Teenage/teenager

Ergen

İng teenager

Teessür

Etkilenme, Üzüntü, Acıntı, Duygulanım

Ar taˀaṯṯur تأثّر

Teferruat

Ayrıntı(lar), özel bilgiler, dallanma, kollara ayrılma

Ar tafarruˁ تفرّع

Tefrika

Ayrışma, ayrılık, bölünme, ikilik, bölük, bölüm; yazı dizisi

Ar tafrīḳa(t) تفريقة

Tefsir

Yorum, açıklama

Aram pşār פשר yorum

Teftiş

Denet, denetleme

Ar taftīş تفتيش

Tehdit

Gözdağı, zılgıt, korkutma, yıldırma

Ar tahdīd تهديد

Tehir

Geçiktirme, erteleme, gecikme

Ar taˀχīr تأخير

Teist

Tanrıcı

İng theism < EYun théos θέος Tanrı

Teizm

Tanrıcılık

İng theism < EYun théos θέος Tanrı

Tekamül

Gelişim, olgunlaşma, evrim

Ar takāmul تكامل

Tekâmül / tekamül

Olgunlaşma, Gelişme, Değişme, Değişim, Evrim

Ar takāmul تكامل

Tekdir

Paylama

Ar takdīr تكدير

Tekerrür

Yineleme

Ar takarrur تكرّر

Teklif

Önerme, öneri, sorumluluk yükleme

Ar taklīf تكليف

Tekmil

Bütün, bitmiş

Ar takmīl تكميل

Teknik

Uygulayım, Uygulayımsal, Yol, Yöntem

EYun téχnē τέχνη ustalık

Teknokrat

Uygulayımcı

İng technocrat < EYun téχnē τέχνη ustalık

Teknoloji

Uygulayımbilim

EYun téχnē τέχνη ustalık

Tekrar

Yine, Yineleme, Yeniden, Gene

Ar takrār تكرار

Tekstil

Dokuma, Dokumacılık

Lat textilis dokuma < Lat texere, text- dokumak, örmek

Tektonik

Kaymaoluşum

Fr tectonique ~ Alm Tektonik < EYun téktōn τέκτων marangoz

Tekzip

Yalanlama, düzeltme

Ar takḏīb تكذيب

Telaffuz

Söyleyiş, söyleme

Ar talaffuẓ تلفّظ

Telakki

Anlayış, değerlendirme, görüş, alma, karşılama

Ar talaḳḳi تلقّٕ

Telaş

İvecenlik, kaygı, sıkıntı (Arapçadaki anlamı dağılma, dağılarak yok olma)

Ar talāşī تلاشى

Telekinezi

Uzadevim, Ötedevim

EYun têlos uzak + EYun kinḗsis κινήσις hareket etme

Telekomünikasyon

Uziletişim

EYun têlos τῆλος uzak + Lat communicatio haberleşme

Telemetre

Uzaklıkölçer, uzaktanölçer

EYun têlos τῆλος uzak + EYun métron μέτρον ölçü

Teleoloji

Erekbilim

EYun teleología τελεολογία

Telepati

Uzaduyum, Öteduyum

EYun têlos τῆλος uzak + EYun páthos πάθος his, duygu

Teleskop

Irakgörür, uzgörür

EYun têlos τῆλος uzak + EYun skopós σκοπός seyreden, gözleyen

Televizyon

Sınalgı(Kırgızsinden)

EYun têlos τῆλος uzak + Lat visio görme

Telif

Derleme, derleme yapıt, pay, iyelik, iyelik payı, koruncak, koruma, alıştırma, birbirine uydurma, yapıt yazma, uydurma, alıştırma

Ar taˀlīf تأليف

Telin

Kargışlama, kınama, kınaç

Ar talˁīn تلعين

Tellal

Çığırtmaç, bağırtmaç

Ar dallāl دلّال

Telmih

Anıştırma, anımsatma, iğneleme, dolaylı anlatma

Ar talmīḥ تلميح

Tema

Ana konu, izdem, izlek, görüş, doku, yapı

EYun títhēmi, the- koymak, bildirmek +ma(t)

Temas

Değmek, dokunmak, bağlantı

Ar tamāss تماسّ

Temayül

Eğilim, yönelim

Ar tamāyul تمايل

Tembel

Erincek, Eringeç, Üşengeç, Üşengen, Yaramaz

Fa tanbal تنبل üşengeç

Tembih

Uyarı, uyarma, uyarım, uyandırma, ayıktırma

Ar tanbīh تنبيه

Temenni

Dilek

Ar tamannī/tamannā تََمَنَّاٍ

Temettü

Kazanç

Ar tamattuˁ تمتّع

Teminat

Güvence

Ar taˀmīn تأمين

Temiz

Arı, duru, seçme, ayıklama, arıtma

Ar tamyīz تمييز

Temkin

Sakınım, sakınma, güçlenme, dayanıklı olma, ayağını sağlam basma

Ar tamkīn تمكين

Tempo

Vuruş, dizem, uyumvuruş, tiktak

Lat tempus, tempor- zaman

Temsil/temsilcilik

Elçilik, orun

Ar tamṯīl تمثيل

Temyiz

Yeniden değerlendirme, ayırma, soruşturma, ikinci inceleme

Ar tamyīz تمييز ayırma, seçme

Ten

Deri, gövde

Fa/OFa tan تن beden, gövde

Tenakuz

Çelişki, çelişme

Ar tanāḳuẓ تناقظ

Tenasül

Üreme

Ar tanāsul تناسل

Tenasüp

Oran, orantı, uyum

Ar tanāsub تناسب

Tenbül

Petel

Ar

Tencere

Aşaç

Fa tangīra/tanḳīra تنگيره bakır pişirme kabı

Teneffüs

Solunum, ara, soluk alma, soluklanma, ara verme

Ar tanaffus تنفّس

Tenha

Issız

Fa tanhā تنها yalnız

Tenis

Alantopu

Lat tenere, tent- uzatmak, tutmak

Tenkit

Eleştiri

Ar *tanḳīd تنقيد

Tente

Gölgelik, sundurma

Lat tenta < Lat tendere, tens- germek

Tenya

Şerit

EYun taínia ταίνια

Tenzilat

İndirim

Ar tanzīl تنزيل

Teokrasi

İnançerki

Fr théocratie Tanrı devleti <EYun theokratía θεοκρατία

Teoloji

Tanrıbilim

Fr théologie Tanrıbilim

Teorem

Önerme

EYun theōrḗma θεωρήμα gözlem, görüş

Teori

Kuram

OLat theoria gözlem, görüş

Teorik

Kuramsal

OLat theoria gözlem, görüş

Teorisyen

Kuramcı

OLat theoria gözlem, görüş

Tephir

Buğu

Ar

Tepir

Elek

Ar

Terakki

İlerleme, kalkınma, yükselme, bayındırlaşma, gelişme

Ar taraḳḳi ٍترقّ

Terapi

Sağaltım, emleme, otama, iyileştirme

EYun therapeía θεραπεία bakım

Terapist

Sağaltımcı, emci, otaman

EYun therapeía θεραπεία bakım

Teras

Dam, seki

OLat terraceum avlu

Teratoloji

Tansıkbilim (tansık: mucize)

Lat & EYun > Fr & İng

Terazi

Tartı

Fa tarāzū ترازو tartı

Terbiye

1. Eğitim, görgü, büyütme, yetiştirme, eğitme, 2. suda yumuşatma

Ar tarbiya(t) تربية

Tercih

Yeğleme, Seçim, Yeğlem

Ar tarcīh ترجيه

Tercüman

Dilmaç, çevirmen

Ar tarcumān ترجمان

Tercüme

Çeviri

Ar tarcumān ترجمان

Tereddüt

Duraksama

Ar taraddud تردّد

Tereke

Bırakıt, kalıt

Ar taraka(t) تركة

Terelelli

Delişmen

Yansıma sözcük

Terennüm

Mırıldanmak, söylemek, söylenmek

Ar tarannum ترنّم

Terfi

Yükselmek, yükseltme, yukarı kaldırma

Ar tarfīˁ ترفيع

Terioloji

Memelibilim

Lat & EYun > Fr & İng

Terkip

Bileşim, tümleme

Termal

Isıl

EYun thérmē θέρμη ısı

Termik

Isıl

EYun thérmē θέρμη ısı

Terminal

Uç, Varış, Son, Bitim, Son durak

Lat terminalis sınırda olan

Terminoloji

Terimbilim, terimler dizgesi

OLat terminus terim

Termoloji

Isılbilim

Lat & EYun > Fr & İng

Termometre

Sıcaklıkölçer

Fr thérmomètre ısı ölçer

Termos

Ilıtmaz

EYun thermós θερμός sıcak

Termostat

Isıdenetir

EYun thermós θερμός sıcak

Terör

Yıldırı, Yılgı, Yıldırma, Korkutma

Lat terror titreme, korku

Terörizm

Yıldırıcılık, Yılgıcılık

Lat terror titreme, korku

Tersyel

Sıcak eser.

Türkçe birleşik ad

Tertibat

Önlem, düzenek

Ar tartīb ترتيب

Tertip

Düzenleme, düzen, koldaş

Ar tartīb ترتيب

Tertipli

Düzenli

Ar tartīb ترتيب

Terzi

Dikmen, dikişçi

Fa darzī درزى

Tesadüf

Denkgelim, karşılaşma

Ar taṣāduf تصادف

Tesanüt

Dayanışma, bir yere dayanma

Ar tasānud تساند

Teşbih

Benzetme

Ar taşbīh تشبيه

Tesbit

Belirleme, saptama

Ar taṯbīt تثبيت

Teşebbüs

Girişim, deneme

Ar taşabbuṯ تشبّث

Teşekkül

Oluşum, biçimlenme, biçimli olma

Ar taşakkul تشكّل

Teşekkür

Sağ ol, var ol, yaşa; teşekkür belgesi: başarı belgesi

Ar taşakkur تشكّر

Teselli

Avuntu, unutturma, gönlünü alma

Ar tasallī/tasallā تسلّي

Teşhir

Sergileme, açıklama, gösterme, belirginleştirme, sunma

Ar taşhīr تشهير

Teşhis

Tanı, tanıma, saptama; kişileştirme

Ar taşχīṣ تشخيص

Tesir

1. etkileme, iz bırakma, 2. etki

Ar taˀṯīr تأثير

Tesis

Kuruluş, kurum, kurulgu

Ar taˀsīs تأسيس

Teşkilat

Örgüt, yapı, kurum

Ar taşkīl تشكيل

Teslis

üçleme, üçgen olma, Hıristiyanlıkta Tanrı'nın üçlü kimliği

Ar taṯlīṯ تثليث

Tesniye

İkileme, sözcüklerin ikili biçimi

Ar taṯniya(t) تثنيّة

Tessüf

Üzüntü, acıma

Ar taˀassuf تأسّف

Test

Sınav, Yoklama, Sınama, Denetim, Deney

Lat testa saksı, kâse

Testere

Bıçkı

Fa dastarra دستارّه

Testis

Tanık, kanıt (erkekliğin kanıtı), erbezi

Lat testis

Teşvik

Özendirme, isteklendirme, yüreklendirme

Ar taşwīḳ تشويق

Tesviye

Düzleme, eşitleme, dengeleme

Ar taswiya(t) تسوية

Tevatür

Söylenti, dedikodu

Ar tawātur تواتر

Tevazu

Alçakgönüllülük, sağduyu

Ar tawāḍuˁ تَوَاضُع

Tevdiat

Yatırım

Ar tawdīˁ توديع

Tevessül

Yeltenme, yönelme

Ar tawassul توسّل

Tevkif

Tutuklama

Ar tawḳīf توقيف

Teyp

Sesalıcı

İng tape şerit, bant

Teyze

Eski Türkçedeki çeşitli karşılıkları: aça, aşa, ece, eje, eşe, eçi, ice, tete/teze/tezi

Tağay/tay ana tarafından akraba + eze/ece abla

Tez

Sav

EYun thésis θέσις, θετ öne sürme

Tezat

Karşıtlık

Ar taḍādd تضادّ

Ticaret

Tecim, alışveriş

Ar ticāra(t) تجارة

Tidoloji

Akıntıbilimi

Lat & EYun > Fr & İng

Tigin / Tekin / Tigit

Türk kağanının oğulları “tigin” sanı ile anılırdı. Çoğul biçimi tigit sözcüğüdür. 1. İyi, güzel, biricik, emsalsiz, uğurlu, uygun 2. Rahat, güvenli, güvenilir, 3. tigin, prens, bey oğlu 4. tabi, bağlı, kul, köle 5. boş, ıssız, toplumdan uzak kişi.

ETü tégin köle, bir soyluluk sanı.

Tik

Seğirce

Fr tic istem dışı kas seğirmesi

Tim

Takım, Birlik

İng team takım < Ger taum- (öküz) çift koşmak

Timsal

Simge

Tiner

İnceltici

İng thinner inceltici < Ger thunni-

Tipografi

Düzbaskı, basım, baskı damgaları

Fr typographie

Tipoloji

Bölümleme bilimi

Lat & EYun > Fr & İng

Tiraj

Baskısayısı

Fr tirage

Tiran

Buyurgan, acımasız, buyurgan, ezgen

OLat tyrannus < EYun tyránnos τυράννος egemen, zorba

Tirbuşon

Burgu

Fr tire-bouchon tıpa-çeken

Tire

Kısaçizgi, çizikçe

Lat tractum çizgi

Titr

Şan (Saygınlık), ün, san

Lat titulus yazıt, ün, unvan

Tiyatro

Oyunevi, gösterilik, gösterievi

EYun théatron θέατρον gösteri yeri

Tıbben

Sağlıkça

Aram ṭab, ṭabəthā טב

Tıbbi

Sağlıksal, sağlıkbilimsel

Aram ṭab, ṭabəthā טב

Tıfıl

Ufak, çocuk, yavru

Ar ṭifl طِفْل

Tıp

Sağlıkbilim

Aram ṭab, ṭabəthā טב

Tıpçı

Sağlıkbilimci

Aram ṭab, ṭabəthā טב

Tıpkı

Özdeş

Ar ṭibḳan طِبْقاً

Töhmet

Suçlama, suç kuşkusu

Ar tuhma(t) تُهمة

Tokoloji

Doğumbilim

Lat & EYun > Fr & İng

Toksikoloji

Ağıbilim

Lat toxicum < EYun toksikón τοξικόν ok ucuna sürülen özel zehir

Toksin

Ağı

Lat toxicum < EYun toksikón τοξικόν ok ucuna sürülen özel zehir

Tolerans

Hoşgörü, oynama payı, esneme payı, katlanma, ses çıkarmama

Fr tolérance katlanmak < Lat tolerare +ance

Ton

1. Titrem (müzikte) Lat tonus 2. Bin kilo ağırlık Lat tonna/tunna büyük fıçı 3. Ton balığı Lat thunnus

1. Titrem (müzikte) Lat tonus 2. Bin kilo ağırlık Lat tonna/tunna büyük fıçı 3. Ton balığı Lat thunnus

Tonoloji

Sesleme bilimi

Lat & EYun > Fr & İng

Tonyukuk

Göktürk Devleti'nin veziri Bilge Tonyukuk adından.

Kökenlemesi tartışmalıdır.

Topografya

Yerbetim, yeryazım, yerbetim uzmanlığı

Fr topographie yer şekilleri uzmanlığı

Topoloji

İlingebilim (matematiksel dal)

Lat & EYun > Fr & İng

Toreador

Boğa güreşçisi

Fr Toreador

Torpil

Kayırı, kayırma, kayırıcı, arka, dayı; Çatapat

Lat torpillus çarpan balığı

Total

Tüm, Bütünsel, Toplam

OLat totalis < Lat totus bütün

Totaliter

Baskıcı, Bütüncül

OLat totalis < Lat totus bütün

Totem

Ongun, Tapıncak

İng totem < Ojibway daodem klan

Totemizm

Ongunculuk

İng totem < Ojibway daodem klan

Trade center

İş ortayı, Alımsatım ortayı

İng Trade center

Tradisyon

Gelenek

Fr tradition

Tradisyonel

Geleneksel

Fr tradition

Trafik

Gidişgeliş, gelgit, araç gelgiti

İt traffico

Trafo

Dönüştürücü

Fr transformateur

Trajedi

Ağlatı, üzgü

Lat tragoedia

Trajik

Ağlatısal, Ağlatıcı, Acıklı

Lat tragoedia

Traksiyon

Çekim, germe, sürükleme, yönlendirme (Fizikte)

Lat tractio < Lat trahere, tract- çekmek, germek, sürüklemek +ion

Traktör

Çeker, Çekersürer

Lat tractio < Lat trahere, tract- çekmek, germek, sürüklemek +ion

Trampa

Değişim, Değiştokuş

Lat trans+mutari değişmek

Tramplen

Sıçramalık

İt trampolino < Ger tre(m)p- ayakla basmak

Trankilizan

Yatıştırıcı

Fr tranquilliser teskin etmek

Trans

1. Esrime, kendinden geçme 2. Geçiş

Fr transe kendinden geçme

Transandantal

Deneyüstü, Deneyimüstü

Lat transcendens aşkın +al-< Lat transcendere aşmak

Transfer

Aktarım, Aktarma, Alma, Alım, Geçiş, Taşıma

Lat transfert aktarır

Transformasyon

Dönüşüm, Değişim, Başkalaşım

Lat trans+formare, format- biçimle­mek

Transformatör/Trafo

Dönüştürücü

Lat trans+formare, format- biçimle­mek

Transfüzyon

KanAktarımı

Lat transfundere, transfus- aktarma

Transit

Düzgeçiş, doğrudan geçiş, geçici, beklemeden

Lat transitus

Transkripsiyon

Çeviriyazı

Lat transcribere, transcript-

Transkript

Düzeydökümü

Lat transcribere, transcript-

Transparan

Saydam

Lat trans+parere

Transplantasyon

Bitki/Doku/Üyeaktarımı

Fr transplanter

Transport

Taşımacılık, İletme

Fr transplanter

Transportasyon

Ulaştırma, Taşınım

Fr transplanter

Transporter

Yükçeker, Taşıyıcı

Fr transplanter

Travers

Tabanlık

Lat trans+portare iletmek, taşımak

Travma

Sarsıntı, Örselenme

EYun traûma τραῦμα yara

Travmatoloji

Sarsıntı/yaralanma bilimi

Lat & EYun > Fr & İng

Trekking

Doğa yürüyüşü, çetin yürüyüş, yorucu dağ yürüyüşü

İng trekking

Trençkot

Yağmurluk, dünya savaşında İngiliz ordusunda kullanılan su geçirmez üstlük

İng trench coat siper ceketi

Trend

Eğilim

İng to trend yönelmek < Ger trandjan dönmek, yönelmek

Tretuvar

Yaya kaldırımı

Fr trottoir < Ger tredan basmak

Triboloji

Sürtünme bilimi

Lat & EYun > Fr & İng

Tribün

Sekilik

Fr tribune basamaklar şeklinde tiyatro ve stadyum sırası < Lat tribunalis yargıç koltuğu ve makamı < Lat tribunus oymak başı

Triko

Örme, Örgü

Eski Fr estriquier tığla örmek, oya yapmak

Trikotaj

Örmecilik

Eski Fr estriquier tığla örmek, oya yapmak

Triloji

Üçleme

Lat tres, tri- üç

Trio

Üçlü

Lat tres, tri- üç

Tripleks

Üçkatlı

Lat tres, tri- üç + Lat plexus ka

Tripod

Üçayak, destek çubuğu

EYun trípous, tripod- τρίπους, τριποδ- üç ayak

Triportör

Üçteker

Fr triporteur üç tekerlekli araba

Tropizm

Yönelim, doğrultu

EYun trépō, trop- τρέπω dönmek, yönelmek +ism-

Trotuar/Tretuvar

Yayakaldırımı

Fr trottoir yaya kaldırımı < Ger tredan basmak, yürümek

Troyka

Üçlü (Yönetimde)

Rus troyka üçlü şey < Rus troye üç

Trup

Topluluk, Takım, Kol

Fr troupe grup, çete

Tüccar

Tecimen, tecir

TTü teci- geçinmek < TTü tecir satıcı

Tudun

Vergi memuru, Kağan'a karşı vergiden sorumlu olan kişi.

DLT tudun: Köyün büyüğü, tanınmışı, su dağıtan beyi.

Tuğ

Bayrak, sancak 2. Kös, davul, nöbet davulu

DLT tug, tugrag, ETü tuğ, tuġraġ simge, alamet < ETü tuġ sancak, alamet

Tuğra

1. İmza 2. Kağan damgası (mühürü)

DLT tugrag, ETü tuġraġ simge, alamet < ETü tuġ sancak, alamet

Tuhafiye

Çerçi, armağanlık (Tuhafiye, Arapça hediyeler sözcüğünden türemiştir.)

Ar tuḥaf تحف

Tuhafiyeci

Çerçici, armağancı (Tuhafiye, Arapça hediyeler sözcüğünden türemiştir.)

Ar tuḥaf تحف

Tuluat

Doğaçlama, 2 güneş veya yıldız için doğma, belirme

Ar *ṭulūˁāt طلوعات

Tuluatçı

Doğaçlamacı

Ar *ṭulūˁāt طلوعات

Tümör

Ur, yumru

Lat tumor < Lat tumescere şişmek

Tünel

İçgeçit, yeraltı yolu/geçidi, altgeçit

Fr tunnel yeraltı geçidi

Tünyeli (Dünyeli)

Kuzeyden / Gece eser.

Türkçe birleşik ad

Tur atmak

Dönmek, Dönü, dolaşı, dolaşma, döngü

Lat tornare

Türban

Baş örtüsü. Fransızcaya Türkçeden gitmiş, bize geri dönmüştür.

Fr turban Türk sarığı ~ TTü tülbend kavuk üstüne sarılan sarık. Fransızcaya Türkçeden gitmiş, bize geri dönmüştür.

Türbülans

Burgaç

Fr turbulence girdap < OLat turbula

Turgul

Türklerde bir san. Altun Tamgan Tarkan'ın iki oğlundan biri.

Turgul: Bir kuş türü.

Turist

Gezgin, Gezmen

Fr touriste zevk ve merak için gezen kimse ~ İng tourist < Lat tornare

Turistik

Gezimsel

Fr touriste zevk ve merak için gezen kimse ~ İng tourist < Lat tornare

Turizm

Gezim, Gezicilik

Fr touriste zevk ve merak için gezen kimse ~ İng tourist < Lat tornare

Türkistan

Türkeli

Türkeli

Türkiyat

Türkbilim, Türkbilimi, Türklükbilimi

Ar Turkīyāt

Türkizm

Türkçülük

Lat & EYun > Fr & İng

Türkoloji

Türkbilim, Türkbilimi, Türklükbilimi

Fr Turcologie

Turkuaz, cıyan

Sankur

Fr turquoise

Turne

Dolaşı

OLat tornata < Lat tornare dönmek

Turnike

Çevirgeç, Dönergeçit

Fr tourniquet dönme dolap

Turnuva

Yarıştay

Fr tournoyer kendi ekseni etrafında dönmek, döne döne gitmek

Turuncu

Şargıl

Fa turung/turunc ترنگ/ترنج

Tutuk

Türklerde bir san. Ör: Koşu Tutuk

Çince vali sözcüğünden.

Tuvalet

1. Ayakyolu 2. gece giysisi, kadın giysisi

Fr toilette 1. Kadın giyim ve donanımı, giyim ve süslenme odası 3. Hela < Fr toile bez, çul, giysi +ette